karbon 14 metodu ya da karbon 14 tarihlendirme gibi isimlerle de bilinen, organik maddelere sahip cisimlerin yaşını belirlemekte kullanılan metot.

karbon atomunun izotoplarında, başka atomların izotoplarında da olduğu gibi, nötron sayıları farklıdır. bunların içerisinde 8 tane nötron içeren karbon-14 çekirdeği kararsızdır, yani radyoaktiftir. bu yüzden de radyokarbon adıyla bilinir.

***

doğanın bize bir lütfu olarak atmosferde ve canlıların bedeninde bulunan karbon-14 yoğunluğu değişmeden kalır. canlılar öldüklerinde, vücutlarına karbon-14 girişi de sonlanır. yarı ömür dediğimiz kavram burada yardımımıza koşar ve canlının kaç yaşında olduğunu hesaplamamıza imkân tanır. karbon-14 izotopunun yarı ömrü 5730 yıldır. ölen bir canlının vücudunda (yeni karbon-14 girişi gerçekleşmediğinden) bu izotop zaman geçtikçe azalır. bunun sonucunda, canlı vücudundaki izotopun yoğunluğunu ölçmek ve canlının kaç yıl önce öldüğünü hesaplamak mümkündür. fosillerin, firavun mumyalarının yaşları gibi bilgiler bu yöntemle elde edilir.

isteyenlere daha çok detay burada
devamını gör...
karbon 14 tarihleme yöntemi olarak bilinir. evrimsel fosiller ve geçmişteki kültürlerin tarihteki yerini saptamakta kullanılır.
devamını gör...
tüm canlılarda karbon-14 bulunur. hayat sona erdiğinde, karbon-14 de bozulmaya başlar. bozunma hızına dayanarak, bir organizmanın yaşı ya da ölüm tarihi hesaplanabilir. bozulmanın yarısının tamamlanması (yarılanma ömrü) 5730 yıldır.

örnek: 1000 adet karbon-14 atomu içeren bir canlı öldüğünde 5730 yıl sonra 500 adet karbon-14 atomu bulunacaktır.

canlılar (bkz: karbon-12) atomunu ise ölene kadar emerler. yani ölen bir canlıda, canlıyken soğurulan karbon-12 atomu ile bozularak kalan karbon-14 arasındaki orana bakılarak bir organizmanın ne zaman öldüğü belirlenebilir.

her türlü organik maddenin yaşının belirlenmesinde kullanılabilir.
devamını gör...
arkeoloji bilimi için bir devrim sayılır. fizikçi willard libby radyo aktif tarihleme tekniğini keşfeden bilim adamıdır.
1960'tanobel fizik ödülü'nü aldı.
tüm canlılar karbon 14'e sahiptir. bu izotop atmosfer tarafından emilir ve yemeklerle bünyeye alınır. bu karbonun bozunum hızı sabittir.
bozunmuş karbon 14'ü ölçerek, canlının ne zaman öldüğünü saptanabilir. sınırları olan doğal bir saattir diyebiliriz.
neymiş bu sınır derseniz; günümüzden 40-50 bin yıl öncesi için geçerliliğini yitirir.
devamını gör...
sadece arkeoloji değil, paleontoloji için de devrim niteliğindedir. jeolojinin birçok alt dalında kullanımı yaygındır.
devamını gör...

bu başlığa tanım girmek için olabilirsiniz.

zaten üye iseniz giriş yapabilirsiniz.

normal sözlük'ü kullanarak 3. parti dahil tarayıcı çerezlerinin kullanımına izin vermektesiniz. Daha detaylı bilgi için çerez ve gizlilik politikamıza bakabilirsiniz.

online yazar listesini görmek için lütfen giriş yapın.
zaman tüneli köftehor rehberi portakal normal radyo kütüphane kulüpler renk modu online yazarlar puan tablosu yönetim kadrosu istatistikler iletişim