marmara denizinde meydana gelmiş depremdir. deprem o kadar şiddetliydi ki depremin şiddetinden dolayı halk tarafından kıyamet-i suğra (küçük kıyamet) olarak adlandırılmıştır. depremin şiddeti 7.2dir.
deprem 50 saniye sürdü ve 13.000 vatandaş hayatını kaybederken 1070 ev tamamen yıkılmıştır. depremde, şehrin surları, edirnekapı, silivrikapı, yedikule, ishak paşa kapısı, topkapı sarayı, fatih camisi, anadolu hisarı, yoros kalesi, boğaziçi, heybeliada, burgazada, silivri, rumeli hisarı, kızkulesi, haliç, galata ve pera ağır hasar görmüştür. birçok kervansaray, hamam, mescit yıkılmıştır.
bazı yerlerde yarılmalar, kum ve su fışkırması olmuş aynı zamanda deprem tsunamiyi de tetiklemiştir. tsunami, şehrin surlarını, galata ve istanbul'daki birçok duvarı aşmış ve ağır hasara neden olmuştur. bu duvarlara yakın olan bazı evlerin denize battığı görülmüştür.
deprem, edirne, gelibolu, iznik'te de önemli hasarlar meydana getirmiştir. yunanistan'dan nil deltası'na (mısır) kadar geniş bir bölgede hissedilmiştir.
artçı depremler aylarca sürmüş ve birçoğu geniş alanlarda hissedilmiştir. 10 eylül 1509 depreminden sonra padişah, ülkenin dört bir yanından özel olarak toplattığı 66.000 işçi, 3000 ustabaşı ve 11.000 asistanı görevlendirerek, imar işlerini başlatmıştır. ayrıca, halktan deprem için özel bir vergi toplatmış ve mart-haziran 1510 tarihleri arasında hasarlar tamir edilmiştir.

kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel
devamını gör...
yaklaşıyor yaklaşmakta olan.
kendimce o günü hayal ettiğim her an dehşete düşüyorum. düşünün ki deprem olmuş. d-100 ve sahil yolu etrafındaki onlarca gökdelen içinden sadece iki gökdelen yıkılsa ulaşım biter.
kartal'da yıkılan tek bir apartmani bile kaç günde kaldırdılar, o ortamda onu hiç kaldıramazlar.
şehir zaten normalde trafikten muzdarip, o gün yollar felç olur. şehir içindeki gettolarda yasayanlar silahlarını alıp yağmaya çıkar.
istanbul'da suriyeli,afgan,türkmenistanlı ve sayamacagim kadar milletten göçmen var. bu keşmekeşte onlardan nasıl bir zarar gelir bilemiyorum.
binamız yeni fakat dışarısı bu haldeyken içinde enkaz altında kalıp ölmek daha mı iyi acaba?
devamını gör...
1509 istanbul depremi tüm sismologların ve de jeoloji mühendislerinin 17 ağustos 1999 depreminden sonra çok daha dikkatini çekmiş olan ve istanbul'u nelerin beklediğine dair esasında çok net bilgiler ortaya koyan bir depremdir.

cenk yaltırak hocanın yaptığı modellemeye göre bu büyülükte bir depremin sekansının ortalama 500 yılda bir olması sebebi ve de 1766 istanbul depreminin de (bkz: 1766 istanbul depremi) kırdığı fayın batısında olması sebebi ile beklenen istabul depremine dair önemli bilgiler vermektedir. ( cenk yaltırak bu modelin de üzerinde çalıştığını ve güncellemeler geldiğini belirtmiştir.)

kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel

buna göre sanuto'nu 1879'da yazdığı kitaptaki verilere istinaden istanbul yarımadası ve pera'da bulunan 1000 civari bina arasında hasar görmemiş bina bulunmamakta idi. yine sanuto'dan aktarılanlara göre 4000-5000 civarı insan hayatını kaybetmiş ve de 10.000 kişi de yine istanbul yarımadası bölgesinde yaralamış idi.

burada kritik olan husus şudur: 1509 depreminin olduğu tarihte istanbul yarımadasında toplam 160.000 civarında bir nüfus bulunmakta idi ve de oransal olarak %2.5 - %3.00 arası bir vefat ve de %6.00 civarında yaralanma hadisesi istanbul yarımadası genelinde vuku bulmuştur.
bu oranları beklenen istanbul depremi için şu an ki nüfusa oranlayarak iyimser ve kötümser tahminleri hem büyükşehir belediyesi hem de bakanlıklar yapmıştır ve de bu raporlar yayınlanmıştır.

ıbb raporu

konuya geri dönersek , ayasofya camisinde herhangi bir hasar olmamakla birlikte fetihten sonra yeni yapılmış olan minarelerden birinin yıkıldığını hammer 1963'deki kitabında nakletmiştir. ayrıca yarımada ve pera civarında yerin yarılıp zeminden kumun çıktığı ve de deprem sonrası tsunami dalgalarının şehir surlarına vurduğu belirtilmektedir. bu konuyla ilgili yapılan çalışmalarda surların kalıntılarında 5-6 metre yükseklikte deniz kabuklarının bulunduğu tespit edilmiş olup beklenen deprem ve şiddetli ile orantılıdır.

bu kadar büyük etkileri olan bir depremin sonrasında padişah sultan 2. bayezid on gün boyunca saray bahçesi olan gülhane parkı'nda kurulan çadırda kaldıktan sonra 23 ekim 1509'da istanbul'dan eski başkent edirne'ye gitti. sonrasında divan-ı hümayunu edirne'de toplayan 2. bayezid önemli kararlar alarak yayınladığı ferman ile dolgu zeminler üzerine yapı yasağı getirildi ve başkentte inşa edilecek tüm yapıların ahşap-karkas malzemeden olması emredildi. ( deprem için getirilen bu çözüm sonrasında 1766 depremi ve öncesindeki büyük istanbul yangınlarını tetikleyen bir unsur olmuştur.)

imparatorluğun maddi imkanlarının geniş olması ve de görece nüfusun çok kalabalık olmaması sebebi ile oluşturulan devasa onarım ekibi sayesinde 1 sene gibi kısa bir sürede tüm payitaht onarılmıştır. (depremlerin ülke ekonomisi ile ilişkisi açısından önemli olan bu bilgi 1766 istanbul depreminde devletin gerileme döneminde olması sebebi ile toparlanmasını 5-6 seneye yaymıştır.)

deprem gerçeğinin anadolu topraklarındaki etkisinin yüzyıllara dayanan etkisini prof. dr. deniz mazlum kitabında şu şekilde özetlemiştir..

tepkisizlik ve her türlü felakete rağmen kadere boyun eğme anlayışı en dikkati çeken ortak özellik olarak birçok seyyahın kitabında yer almıştır.


kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel
devamını gör...

10 eylül 1509'da meydana gelen deprem. tarihsel kayıtlara göre deprem sonucunda osmanlı imparatorluğu'nun başkenti istanbul'da 4.000 ila 13.000 arasında kişi hayatını kaybetti, 10.000'den fazla kişi yaralandı, yaklaşık 1.070 hane yıkıldı ve binlerce yapı ağır hasar aldı. ayrıca depremin ardından oluşan ve yüksekliği bazı yerlerde 6 metreyi aşan tsunami dalgaları şehrin surlarını aşarak güzergahı üzerindeki semtlere ağır hasar verdi. yarattığı ağır hasar sebebiyle halk arasında "küçük kıyamet" (kıyamet-i suğra) olarak adlandırılan deprem, son 500 yıl içinde marmara bölgesinde gerçekleşmiş olan en büyük ve en yıkıcı depremlerden birisi olarak kayıtlara geçti.
osmanlı hakimiyeti altındaki istanbul'da 1509'dan sonra ikinci büyük deprem 22 mayıs 1766 perşembe günü, güneş doğduktan yarım saat sonra meydana geldi. deprem kurban bayramı'nın üçüncü gününe rastlamıştı. bu depremin artçısı olan sarsıntılar aylarca devam etti.
uzun zamandır beklenen istanbul depreminin de bu yıl, yani 2023 yılında olması ihtimali de bu baz alarak söylenmektedir. nitekim iki büyük deprem arasında 257 sene vardır. son büyük depremden bu yana tam 257 sene geçmiş bulunmakta. tabii bu ihtimal, rastlantı veya tahminden öteye gidemez ancak uzun süredir zaten beklenen bir deprem neden böyle bir ihtimalle gelmesin. umarım kimsenin başına bir iş gelmez elbette ama doğal afetin de şakası dönüşü olmaz. uzun zaman önce önlem alınması gerekirdi..
devamını gör...
her iki deprem bölgenin en şiddetli 2 depremi olup gölcükten başlayıp adalar'dan devam edip tekirdağ'a kadar kırıldığı tahmin edilmektedir. marmara ve karadeniz gibi kapalı denizler de tsunami olması beklenmez ancak kırılan hat bir kere de kırıldığı için olması gerekenden daha fazla enerji açığa çıkmıştır ve deniz köpürmesi meydana gelmiştir. bu hattın döngüsü 250 senedir. şu an 257. senedeyiz ancak adalar hattı kitlendiği için asıl riskli bölge kumburgaz çukuru olup, beklenen deprem burada olacaktır. daha küçük bir hat olduğu için maks 6.5 büyüklüğünde bir deprem olacaktır. ancak bölgenin zemin kalitesi çok kötü ve yüksek katlı binalar olduğu için silivri'den başlayıp yenikapı'ya kadar hasar çok yüksek olacaktır. istanbul'un orta ve kuzey kısmında ki sağlam zeminli ilçeler az hasarla atlatacaktır.
devamını gör...

bu başlığa tanım girmek için olabilirsiniz.

zaten üye iseniz giriş yapabilirsiniz.

"1509 büyük istanbul depremi" ile benzer başlıklar

normal sözlük'ü kullanarak 3. parti dahil tarayıcı çerezlerinin kullanımına izin vermektesiniz. Daha detaylı bilgi için çerez ve gizlilik politikamıza bakabilirsiniz.

online yazar listesini görmek için lütfen giriş yapın.
zaman tüneli köftehor rehberi portakal normal radyo kütüphane kulüpler renk modu online yazarlar puan tablosu yönetim kadrosu istatistikler iletişim